Sanayi ve Toplum'un 8. Sayısı Yayımlandı

Editör Anıl Aba sunuş yazısında Sanayi ve Toplum’un bu sayının içeriğini özetliyor.

Prof. Dr. Oğuz Oyan, Yeni Orta Vadeli Program (2025–2027): İstikrarın Ötesi Yok başlıklı makalesinde, ilk olarak Sanayi ve Toplum’un Ekim 2023/4. sayısındaki “2024–2026 Dönemi Orta Vadeli Programının Ekonomi Politiği” ve Ocak 2024/5. Sayısındaki “Onikinci Kalkınma Planı (2024–2028) Kayıp Bir Plandır” makalelerinden bu yana ne değiştiği sorusunu yanıtlıyor. Ardından Oyan, AKP Programları: Yılsonunu ve İzleyen Yılı Öngörememek!, Orta Vadede Dolar Cinsinden Hormonlu Büyüme, Genel Devlet ve Bütçe Dengelerinde Fazla İyimser Beklentiler, Vergi Harcamalarında Patlama, Programların Değişmeyen Yüzü: Emekçi Haklarına Saldırı, Tarımda Yenilik Adı Altında Yeni Yağma Hazırlıkları ara başlıkları altında OVP’yi sistematik bir şekilde değerlendiriyor ve Sonuç: Çıkış Kamucu Politikalarda başlığı altında kapsamlı önerilerini sıralıyor.

Prof. Dr. Aziz Çelik, 2024 güzünde “Geçinemiyoruz” eylemleri: Ekmek, adalet ve haysiyet için! başlıklı makalesinde son aylarda yapılan işçi eylemlerini; Emeğin tepkisi artıyor, Ekmek, adalet ve haysiyet eylemleri!, “Geçinemiyoruz” eylemleri, Kitlesellik ve birleşik mücadele zaafı ara başlıkları altında değerlendirerek “eylemleri birbirinin karşısına dikmeden, öznel sorunları genel sınıf çıkarının önüne çıkarmadan işçi direnişlerini, sendikal eylemleri büyük bir duvarın tuğlaları ve büyük bir zincirin halkaları haline getirmek” ve örgütlü birleşik güç gerekliliğine işaret ediyor.

Önceki sayımızda BM 2024 Dijital Ekonomi Raporu’nu özetleyen Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, bu sayıda Draghi Raporu ve Gerileyen Avrupa başlıklı makalede, AB’nin Artıları, Eksileri, Yeni Sanayi Stratejisi, Finansman Sorunu, Orta Teknoloji Tuzağı ara başlıkları altında Draghi Raporu’nu özetliyor. Son bölüm olan ABD Seçimleri  ve AB ara başlığı altında ise, seçimleri Trump veya Harris’in kazanması durumunda ABD’nin AB’ye yönelik farklı politika olasılıkları için “Ancak her iki durumda da raporun uygulamaya konmasını kolaylaştıracak bir iklim oluşmaz” diyen Kozanoğlu, Draghi Raporu’nun “özünde Avrupa kapitalizminin derin krizini açığa çıkardığını” belirtiyor.  

Dr. Sabri Öncü ve Dr. Güney Düzçay, Neoliberal Ekonominin Sefaleti: Türkiye’nin “Anortodoks” Merkez Bankacılığı Deneyiminden Dersler başlıklı makalede, Giriş, Alınacak Dersler, Tarihsel Bağlam: Küresel ve Yerel Finansal Döngülerin Önemi, Basit Bir Makroekonomik Çerçeve, Sonsöz ara başlıkları altında, gelişmekte olan ülkeler (GOÜ) ve Türkiye’nin son altı yıldaki merkez bankacılığı pratiğini irdeliyor ve “kısa vadeli faiz oranlarının ince ayarına olan saplantı, merkez bankacılığı tartışmalarının odağını GOÜ merkez bankacılığının gereksinimlerinden uzaklaştırmaktadır” saptamasını yapıyorlar.

Prof. Dr. Seyhan Erdoğdu, Türkiye’de Enerji Yoksulluğu 2023 başlıklı makalesinde, Enerji Yoksulluğu: Avrupalı Bir Kavram, AB’nin Enerji Yoksulluğuna İlişkin Stratejisi: Bir Özet, Enerji Hakkı ve Enerji Yoksulluğu, Türkiye’nin Enerji Yoksulluğuna Yaklaşımı, Enerji Yoksulluğu Göstergeleri İle Türkiye’de Enerji Yoksulluğu, Enerji Yoksulluğuna Sosyal Yardımlarla Çözüm Arayışı, Türkiye’de Enerji Yardımları, Sosyal Yardımlar ve Yoksulluğun Yönetilmesi, Sonuç Olarak ara başlıkları altında yakıcı toplumsal bir sorunu ele alıyor. Erdoğdu bu sorunun çözümünün, “muhtaçlık temelinde hanelere verilen elektrik, doğalgaz ve kömür tüketim yardımları değil, bir insan hakkı olan ve kamu hizmeti niteliği taşıyan enerji hizmetinin geniş emekçi yığınlarına karşılanabilir, kesintisiz ve kaliteli bir şekilde kamu tarafından sunulması”, “Bunu sağlamanın yolu da tüm ülkede kamu yararını gözeten, ekonomik ve sosyal politikaların bir parçası olarak enerji alanının da şirketlerin kâr hırsı ile değil, kamu yararını hedef alan politikalarla yönetilmesi; özelleştirme uygulamalarına son verilerek, acilen yeniden kamulaştırmalar yoluna gidilmesi” olduğunu belirtiyor.

ABD’nin karşısına çıkan en büyük güç olan Çin’in ve onu yöneten ÇKP’in doğrultusu, hemen herkesin merak konusu halindedir. Çin’de yaşayan ve bu ülke üzerine çok sayıda çalışması bulunan Kamuran Kızlak’ın, liberal görüşlü gazeteci-yazar Deng Yuwen’in makalesini çevirisi, ÇKP’deki yönetim değişikliğini karşıt cepheden de olsa aydınlatıcı nitelikte. Özgün başlığı Halkın Süresiz Lideri: Şi Cinping’in Otokratik Gücünün Analizi olan makalenin başlığı, Kızlak tarafından Bir Liberal Prensin Kaleminden Kaybedilen Umuda Ağıt: Jiang Zemin, Hu Jintao yönetimleri ve Şi Jinping’in yükselişi başlığı altında ve Kızlak’ın bazı açıklamalarıyla daha anlaşılır kılınmış.

Prof. Dr. Willy C. Shih’in Harvard Business Review’da yayımlanan Sanayi Politikalarında Yeni Çağ Açıldı: Hazır mısınız? başlıklı makalesi, Sanayi Politikalarının Düşüşü ve Yükselişi, Değişen Politika Atmosferinde Yön Bulabilmek ara başlıkları altında yeni sanayi politikalarına duyulan gereksinimi irdeliyor. “Dünya çapında hükümetler, yerli sektörlerin piyasanın eline bırakıldığında başarılması imkânsız hedeflerine ulaşabilmeleri için özel sektörün sanayi politikalarına giderek daha fazla müdahale ediyor” saptamasıyla başlayan makale, son bölümdeki “Dünya çapında devletlerin şirket yapılarını, faaliyet merkezlerini, hangi ürünü kime sattıklarını şekillendirecek sanayi politikalarına giderek daha fazla yöneldiği bir yeni dünya düzenine ilerliyoruz” saptamasıyla bütünleniyor.

Sanayi ve Toplum’un pdf hali açıklamamızın ekinde sunulmaktadır.